سيستم پيجينگ

سيستم پيجينگ

پيجر چيست؟

پيجر دستگاه گيرنده راديويي كوچك است كه امكان دريافت پيام، توام با دسترسي مداوم يك طرفه را براي كاربر فراهم مينمايد.Image

اين سيستم اولين بار در سال 1921 توسط پليس شهر ديترويت ( امريكا) مورد استفاده قرار گرفت. اصطلاح پيجر اولين بار در سال 1959 در اشاره به يك وسيله ارتباط راديويي ساخت شركت موتورولا (Motorola) بكار گرفته شد و آن دستگاه گيرنده كوچكي بود كه پيامهاي راديويي را بطور انفرادي به كساني كه آن را حمل مي كردند، مي رساند.

در اوايل دهه 1990 پيجرهاي با پوشش آنتن دهي وسيعي به بازار آمد و تعداد استفاده كنندگان آن به 22 ميليون نفر رسيد. در سال 1994 بيش از 61 ميليون نفر در جهان از پيجر استفاده مي كردند. در كشورهاي پيشرفته پس از يك دوره ركود كوتاه مدت، پيجر مجددا به عنوان يك وسيله ارتباطي كارامد، بي خطر و ارزان مورد توجه قرار گرفته و استفاده از آن در كنار ساير وسايل ارتباطي بسيار معمول گشته است. بطوريكه در سال 2003 تعداد مشتركين به بيش از 250 ميليون نفر رسيد

پيجر چگونه كار مي كند؟

پيجر يك وسيله ارتباطي پيام گير قابل حمل مي باشد. شخص ارسال كننده پيام (خواهان ارتباط يا Calling Party) از تلفن معمولي براي گرفتن شماره پيجر طرف مقابل استفاده كرده و پيام عددي يا حرفي يا صوتي خود را ارسال مي نمايد. اين پيام در مدت كوتاهي توسط گيرنده پيجر دريافت شده و دارنده پيجر با شنيدن صداي بيپ و يا لرزش بدون صدا، ‌از رسيدن پيام آگاه مي شود. پيام در يافتي در صفحه نمايشگر (LCD) پيجر قابل رويت مي باشد.

رمز و راز پيجر در اين است كه در داخل آن جعبه كوچك، گيرنده اي كار گذاشته شده كه در عين سادگي از نظر تكنيكي بسيار پيچيده مي باشد.

تعريف گيرنده پيجر

پيجر(Pager) يك لغت انگليسي است و فارسي آن توسط فرهنگستان ادب فارسي ايران به پيجو معادل سازي شده است و در واقع يك دستگاه گيرنده راديويي مي باشد. اما تعريفي كه اتحاديه بين المللي مخابرات از پيجينگ ارائه كرده بدين شرح است:

«پيجينگ سرويسي است يك طرفه و غير صوتي كه پيامهاي عددي و حروفي را ارسال مي كند».

1- پيجر بوقي يا بيپر (Beeper)

ابتدايي ترين نوع پيجر ميباشد كه با دريافت سيگنال از مراكز پيام به صدا در آمده و صاحب خود را از وجود پيام در مركر آگاه مي كند. اين نوع پيجر فاقد صفحه نمايشگر بوده و از آن بعنوان نسل اول پيجر نام برده مي شود.

2- پيجرعددي (Pager Numeric)

اين نوع پيجر با داشتن يك صفحه نمايشگر كوچك، اعداد ارسال شده توسط مركز پيام (Paging Terminal) را برروي صفحه نمايش نشان مي دهد.

3- پيجر صوتي(Voice Pager)

اين نوع پيجر با داشتن امكان دريافت و پخش صدا در بعضي از موارد خاص كاربرد دارد. به اين ترتيب كه پيام صوتي ارسال شده بوسيله خواهان ارتباط، توسط اپراتور به مشترك ارسال مي گردد. نوع پيشرفته آن نيز امكان دريافت و ضبط صدا را دارد كه مشترك به دلخواه خود در موقع مناسب مي تواند به پيامهاي رسيده گوش دهد. امروزه اين نوغ پيجر جاي خود را به تكنولوژي ديجيتالي واگذار كرده كه پيجر حروفي- عددي مي باشد.

4- پيجر حروفي – عددي (Alphanumeric Pager)

متداولترين نوع پيجر، گيرنده حروفي و عددي است كه با استفاده از نسل جديدي از استانداردهاي پيام رساني مانند پروتكل POGغير مجاز مي باشد علاوه بر نمايش اعداد، قادر به ارسال حروف بصورت رمز و سپس گشايش و نمايش آنها بصورت نوشته مي باشد. به دو صورت اپراتوري و مستقيم مي توان روي اين نوع پيجرها پيام ارسال نمود كه امكان پيام رساني سريعتر، ارزانتر و با قابليت اطمينان بيشتري را به دارنده آن مي دهد.

5- پيجر دو طرفه(Tow – Way Pager)

اصولا پيجر گيرنده يك طرفه است. معهذا به منظور تنوع بخشيدن و ايجاد جذابيت بيشتر اخيرا گيرنده هايي ساخته شده است كه پس از دريافت پيام، گيرنده پيجر سيگنال يا پيامي براي فرستنده پيام ارسال مي كند. به عبارت ديگر دستگاه با ارسال اين سيگنال يا پيام، دريافت پيام را تائيد مي كند.

شايان ذكر است كه طراحي اين سيستم بسيار پيچيده و داراي هزينه بسيار بالاست

ساختار اصلي شبكه راديويي پيجر 

اصولا طراحي شبكه هاي راديويي به عوامل زيادي بستگي داشته و ميتوان گفت عواملي چون: پيش بيني ميزان ترافيك خطوط ارتباطي، ميزان سروسي دهي ، تعداد مدارات ارتباطي متصل به شبكه، فرهنگ مكالمه تلفني مشتركين ، تراكم جمعيتي منطقه، وسعت و ساختار جغرافياي منطقه تحت پوشش، ميزان مكالمات در ساعات پر ترافيك، آرايش ايستگاهها از نظر موقعيت مكاني،‌ توان انتشار امواج، نبود مشكلات تداخل فركانسي،‌ تعداد و نوع استفاده از حاملهاي گوناگون فركانس، گستره محدوده پوشش راديويي، ميزان مطلوب نسبت signal به noise، ظرفيت اوليه شبكه در مرحله راه اندازي ،‌گسترش ظرفيت سيستم در ارتباط با افزايش تعداد مشتركين شبكه، رشد جمعيت منطقه شهري و روستايي،‌ توزيع تلفن در شبكه تلفن ثابت، ميزان تقاضاي بخش تجاري،‌صنعتي، سياحتي و مسافرتي و غيره... نقش تعيين كننده اي در طراحي اصولي شبكه را دارا ميباشد.

بخش اول 

بطور كلي اجزاء ساختاري يك شبكه پيجر يك طرفه راديو ديجيتال بدون در نظر داشتن نوع پروتكل آن و اينكه از نوع برون ايستگاهي Off Site (براي استفاده در منطقه وسيع و يا سراسري ) و يااز نوع درون ايستگاهي On Site ( براي استفاده در محوطه هاي بيمارستاني،‌ كارخانجات و غيره ) باشد را ميتوان به شرح ذيل دسته بندي كرد:

1- ترمينال پيجينگ

عبارتست از يك يا چند ترمينال راديويي پيجينگ با واسطه هاي ورودي جهت دريافت پيامهاي فراخوني خواهان مشتركين از شبكه هاي PSTN و PSPDN و غيره، اعمال مديريت لازم بر روي آنها از نظر امور مشتركين و نهايتا انتقال پيامهاي اوليه به طبقه بعدي يعني واحد پردازنده سيستم.

2- پردازنده سيستم

پردازنده سيستم طبقه بعدي بوده كه نقش يك سويچ را نيز ايفا مي كند. يعني در اين مرحله پيامهاي پيجويي اوليه دريافتي از ترمينال (هاي) راديويي را با اعمال مديريت لازم روي آنها و بر حسب پروتكل تعريف شده مثلا POCغير مجاز مي باشد در قالب اطلاعات اصلي (پيجينگ) و فرعي (كنترلي) بصورت درجا و با از طريق بستر انتقال به طبقه بعدي يعني واحد كنترل كننده منطقه اي ارسال ميشود.

3- كنترل كننده منطقه اي

ضمن تقسيم پيامهاي كد شده (اصلي و فرعي) نقش كنترل فرستنده ها را با مديريتي از پيش تعريف شده ايفا مي كند.

واحد (هاي) كنترل كننده منطقه اي مي تواند بصورت درجا و در كنار واحد پردازنده سيستم، نصب و يا از طريق بستر انتقال مناسب در فاصله دورتري و يا در منطقه ديگري مستقر شود.

4- ايستگاه راديويي

شامل يك يا چند دستگاه فرستنده ثابت يك يا چند كاناله مي باشد كه در سطح منطقه تعريف شده و تحت پوشش شبكه و از طريق آنتن ايستگاه، پيامهاي دريافتي از خواهان ارتباط را روي پيجر مشترك مورد نظر ارسال مي كند.معمولا اين واحد به يك سيستم گيرنده همزمان كننده نيز تجهيز مي شود.

5- بستر انتقال

اين واحد در بين واحدهاي كنترل كننده منطقه اي و ايستگاه راديويي و يا اينكه بين واحد كنترل كننده منطقه اي و واحد پردازنده سيستم قرار دارد و حامل پيامهاي پيجينگ كد شده و تقسيم شده براي مناطق از قبل تعريف شده مي باشد.

6- نحوه به كارگيري فرستنده ها

در ارسال پيامها، بطور كلي فرستنده هاي يك سيستم پيجينگ مي تواند پيامهاي ارسالي براي مشتركين را بصورت همزمان (SIMULCASTING) و يا بصورت تك تك و غير همزمان ارسال كند.

شبكه هاي پيجر به دو صورت مورد استفاده قرار مي گيرند:

الف - شبكه هاي عمومي(Public Network)

ب - شبكه هاي اختصاصي (Private Network)

الف - شبكه هاي راديويي پيجر عمومي

اصطلاحا در سيستمهاي پيجر، ‌شبكه پيجر عمومي به شبكه هايي اطلاق مي شود كه در يك شهر، براي سرويس دهي به مشتركين عمومي و براي تعداد بيش از هزار نفر راه اندازي گردد.

در اينحالت هر شهري بطور مستقل مشتركين خود را سرويس دهي نموده و يا اينكه در حالتهاي خاص مي تواند با بهره گيري از شبكه سراسري پيجر، مشتركين شهرهاي ديگر را نيز تحت پوشش قرار دهد.

از مشخصات اصلي شبكه پيجر عمومي ميتوان به موارد زير اشاره كرد:

1- طراحي متناسب با عوارض طبيعي و جغرافيايي شهر مورد نظر، بطوريكه پوشش امواج راديويي در حد مطلوب بوده و پيام با بهترين كيفيت دريافت گردد.

2- طراحي متناسب با تعداد كاربران شبكه به دو صورت مستقيم و غير مستقيم، كه در آن حد اقل 8 تا 16 خط تلفن در مدار ورودي در نظر گرفته مي شود. در روش غير مستقيم تعدادي خطوط تلفن از نوع DID و يا END to End مورد نياز خواهد بود.

اساس سيستم ارتباط يك طرفه پيجر :

ذخيره پيامها

مشترك مي تواند در خواست نمايد كه در مدت غيبت و خروج وي از آن منطقه تحت پوشش به محض دريافت پيام پيجينگ، پيامهاي دريافت شده را به اطلاع وي برسانند.

بازخواني پيامها :

در صورتيكه مشتركي پيامي را به صورت كامل دريافت ننمايد در اينصورت با تماس تلفني با مراكز پيام پيجر، در خواست بازخواني آن پيام را بكند. سيستم پيجينگ به طور خودكار سابقه چند پيام آخر را جهت بازخواني ذخيره مي كند.

پيامهاي عمومي روزانه:

پيامهايي از قبيل پيش بيني وضع هوا، اخبار عمومي، اخبار ورزشي و قيمت ارز و سكه، پيام عمومي محسوب شده و مركز پيام پيجر همه روزه در ساعات معين آنها را باطلاع مشتركين مي رساند.

امنيت پيام:

مشترك جهت ايجاد امنيت در بازخواني پيامهاي خود،‌مي تواند اسم رمزي را تعيين و به مراكز اعلام نمايد. بدين ترتيب اگر كسي در خواست بازخواني پيامهاي مشترك مزبور را بكند بايد اسم رمز را اعلام نمايد، در صورت مطابقت،‌ اپراتور اقدام به بازخواني خواهد نمود.

ب - شبكه هاي راديويي پيجر اختصاصي

با قابليت شبكه عمومي براي تعداد كاربر كم و مكان محدود طراحي و مورد استفاده قرار مي گيرد.

بخش دوم

سرويسهاي شبكه پيجو اصولا با توجه به وضعيت زيربنايي ارتباطي شبكه هاي PSTN ,PSPN ، PLMN ، ISDN كشور داير و يا تكميل و قابل ارائه به مشتركين مي گردد.

مزاياي داشتن پيجر

1- داشتن پيجر به شما آزادي حركت مي دهد. كافيست به مردم بگوييد « اگر با من كاري داريد ميتوانيد با پيجر من تماس بگيريد».

2- كساني كه براي شما مهم هستند مي توانند در هر زمان به شما دسترسي پيدا نمايند. پيجر وسيله اي است مطمئن – فوري و اختصاصي.

3- اگر بنا به مناسبت شغلي ولو براي مدت كوتاهي بايد در حال حركت بوده و دور از محل كارتان باشيد، داشتن پيجر به شما اين امكان را مي دهد كه هميشه در دسترس باشيد.

4- داشتن پيجر به شما استفاده مادي نيز مي رساند. هميشه در دسترس بودن يعني ارائه سرويس بهتر به مشتريها و سرويس خوب به مشتريها يعني در آمد بيشتر.

5- هميشه مشتريها نيستند كه نياز به تماس با شما را دارند. با داشتن پيجر افراد خانواده – فرزندان و دوستان شما نيز مي توانند به راحتي با شما تماس بگيرند.

6- از طرف ديگر داشتن پيجر توسط هر يك از اعضاي خانواده،‌ به شما اين امكان را مي دهد هر وقت كه بخواهيد با همسر و فرزندان خود تماس داشته باشيد.

7- هميشه در دسترس بودن به نوعي حرفه اي بودن و داشتن كارايي و قابليت اطمينان محسوب مي شود. پيجر هميشه همه اين امتيازات را براي شما فراهم مي آورد.

8- پيجرباعث صرفه جويي در وقت و پول نيز هست. در شهرهاي پر جمعيت امروزي داشتن پيجر بهترين راه صرفه جويي در وقت و پول است.

سيستم پيجينگ